Bu səfər, Britaniya parlament üzvlərinin İsrailə qarşı “əhatəli sanksiyalar” tələb etdiyi bir vaxtda baş verir.
İsrailin Hərbi Hava Qüvvələrinin komandanı general-mayor Tomer Bar Böyük Britaniyaya Kral Hərbi Hava Qüvvələrinin ev sahibliyi etdiyi bir konfransda iştirak etmək üçün gəlib.
Bar, İsrailin Qəzzaya qarşı başladığı müharibə dövründə bu vəzifədə olub və 2024-cü ilin aprelindən etibarən İsrail hava qüvvələrinin həyata keçirdiyi hava zərbələrinin şəxsi təsdiqçisi olduğu bildirilir.
O, cümə axşamı günorta saatlarında Böyük Britaniyaya enib və Glosterşirdə yerləşən RAF Fairford bazasında keçirilən “Royal International Air Tattoo” tədbirinə qatılacağı gözlənilir.
Bu böyük tədbir cümə günü başlayıb və bazar gününə qədər davam edəcək. Tədbirdə hava şouları və hərbi təyyarələrin nümayişləri təqdim olunur. “Kan” dövlət telekanalının məlumatına görə, Bar burada dünyanın müxtəlif ölkələrinin hava qüvvələri komandirləri ilə bir sıra görüşlər keçirəcək.
Bar aprel ayında ehtiyatda olan İsrail pilotlarını Qəzzadakı müharibəyə qarşı çıxış etməmələri barədə xəbərdar etmiş və müharibəni tənqid edən məktuba imza atanların ordudan uzaqlaşdırılacağını bildirmişdi.
BMT-nin dəstəklədiyi hesabatda qeyd olunub ki, İsrailin Qəzzaya hücumları nəticəsində gündə orta hesabla 10 uşaq bir və ya hər iki əl-ayağını itirir. Qəzza Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, 2023-cü ilin oktyabrından bəri öldürülən 58,573 fələstinlidən 17,000-dən çoxu uşaqdır və uşaqlar yaralananların da 30 faizini təşkil edir. Bu rəqəmlərə hələ də itkin düşmüş və ölmüş hesab edilən minlərlə insan daxil deyil.
Cümə axşamı BMT-nin Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin ilk baş prokuroru Luis Moreno Ocampo “Middle East Eye” nəşrinə bildirib ki, İsrail Qəzzada soyqırımı həyata keçirir. Bu mövqe hüquqşünaslar, insan hüquqları təşkilatları və bəzi hökumətlər tərəfindən dəstəklənir.
Parlament üzvləri sanksiyalar tələb edir
Tomer Barın Britaniyaya səfəri, ölkənin Leyborist hökumətinə İsraillə siyasi, hərbi və iqtisadi əməkdaşlığa son qoyulması üçün təzyiqlərin artdığı bir dövrə təsadüf edir.
Cümə günü səhər saatlarında 112 britaniyalı deputat Baş nazir Keir Starmerə, Xarici işlər naziri David Lammy-yə və Baş prokuror Richard Hermerə məktub ünvanlayaraq İsrailin işğal altında saxladığı Fələstin torpaqları ilə bağlı 19 iyul 2023-cü il tarixli Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin rəyinə hökumətin cavabını dərhal dərc etməsini tələb ediblər.
Leyborist deputat İmran Hüseyn bildirib: “Daha neçə fələstinli öldürülməli və ya aclığa məhkum edilməlidir ki, hökumətimiz bu qədər vacib addımı atsın?”
Deputatlar məktubda hökuməti “İşğal olunmuş Fələstin ərazilərində baş verən qanunsuz vəziyyəti və beynəlxalq hüquq çərçivəsində öz öhdəliklərini nəzərə almağa” çağırıblar.
Onlar həmçinin bildiriblər ki, bu rəyə hökumətin hələ də rəsmi cavab verməməsi “qəbuledilməzdir” və bu vəziyyət “dərhal düzəldilməlidir”.
“Ərəb-Britaniya Anlayışı Şurası”nın direktoru Kris Doyl deyib: “Bu qədər əhəmiyyətli bir hüquqi rəyə bir il ərzində cavab verilməməsi absurddur. Bizə bildirilib ki, hüquqi cavab aylar əvvəl hazırlanıb.”
“Əlavə olaraq, bu rəy çox mürəkkəb də deyil, əvvəlki hüquqi sənədlərə əsaslanır,” – deyə o əlavə edib. “Bu, hökumətin İsraili məsuliyyətə cəlb etmək istəmədiyini və beynəlxalq hüquq və institutlara göstərdiyi formal hörmətin əslində boş olduğunu göstərir.”
Cümə axşamı axşam saatlarında doqquz siyasi partiyanı təmsil edən 80-dən çox millət və lordlar palatasının üzvü Leyborist deputatlar Riçard Burqon və İmran Hüseynin təşəbbüsü ilə hökuməti İsrailə qarşı “əhatəli sanksiyalar” tətbiq etməyə çağıran məktubu imzalayıb.
Məktubda hökumətdən “İsrail beynəlxalq hüquqa əməl edənə qədər Böyük Britaniya-İsrail ticarət sazişinin dayandırılması” və “qanunsuz İsrail məskənləri ilə ticarətin tamamilə qadağan edilməsi” tələb olunur.
Deputatlar həmçinin İsrailə bütün silah satışlarının, o cümlədən beynəlxalq humanitar hüququn pozulmasında istifadə oluna biləcək F-35 hissələrinin ötürülməsinin dayandırılmasını istəyiblər.
Riçard Burqon deyib: “Biz İsrailin fələstinlilərə qarşı cinayətlərini dayandırması üçün sərt tədbirlərə ehtiyac duyuruq. Bu, silah satışlarının dərhal dayandırılması və İsrailə qarşı ciddi sanksiyaların tətbiqi deməkdir – necə ki, bu cür sanksiyalar Rusiya üçün tətbiq olunub.”