Fələstinliləri üç ay ərzində doyurmağa yetəcək minlərlə yardım yük maşını Qəzza sərhədləri xaricində ilişib qalıb
Qəzza Hökumətinin Media Ofisi 26 iyulda verdiyi açıqlamada, İsrailin davam edən blokadası və humanitar yardımı hədəf alması nəticəsində 100,000-dən çox uşağın həyatını təhdid edən kütləvi ölüm təhlükəsi barədə xəbərdarlıq edib.
Açıqlamaya görə, bir yaşdan aşağı 40,000 körpə və iki yaşdan aşağı 60,000 uşaq aclıq səbəbilə birbaşa ölüm riski altındadır, çünki körpə qidası tamamilə tükənib və analar körpələrini yalnız su ilə qidalandırmağa məcbur qalıblar.
Səhiyyə mərkəzləri “hər gün yüzlərlə yeni qidalanma çatışmazlığı halı qeydə alır,” lakin mühasirə altında çökməkdə olan səhiyyə sistemi bu vəziyyətə cavab verə bilmir.
Qəzza Səhiyyə Nazirliyi cümə günü təsdiqləyib ki, 2023-cü ilin oktyabrından bəri aclıq və qidalanma çatışmazlığı səbəbilə azı 122 fələstinli həyatını itirib, onların 83-ü uşaqdır.
Ofis beynəlxalq tərəfdaşları “blokadanı dərhal qırmağa” və sərhədləri açmağa məcbur etməyə çağıraraq, İsraili və onun müttəfiqlərini “yavaş soyqırım” adlandırdığı bu fəlakətə görə məsuliyyət daşımağa çağırıb. Açıqlamada, bu faciə qarşısında səssizlik “şəriklik” kimi dəyərləndirilib.
Anadolu Agentliyinin məlumatına görə, İsrailli zabitlər Kerem Şalom keçid məntəqəsində 1,000-dən çox yardım yük maşınından ərzaq, su və dərmanların korlanmasını etiraf ediblər. KAN xəbər verir ki, İsrail rəsmiləri yardımların Qəzzaya girişinə mane olduqdan sonra bu yardımlar həftələrlə günəş altında paylanmadan saxlanılıb.
Bir zabit deyib: “Hər şeyi torpağa basdırdıq, bir qismini isə yandırdıq.” O əlavə edib: “Minlərlə bağlama günəş altında qalır. Əgər onların Qəzzaya girməsinə icazə verilməsə, onları da məhv etməyə məcbur olacağıq.”
KAN-a danışan hərbi mənbələr bildiriblər ki, gündəlik yalnız 100–150 yük maşını keçidə buraxılır və əksəriyyəti boşaldılmır, çünki yardım bölgü mexanizmi tamamilə çökmüş vəziyyətdədir. Başqa bir zabit isə deyib: “Yük maşınları dayandırılır, yollar istifadəolunmaz haldadır və koordinasiya baş vermir.”
O əlavə edib: “Burada dünyanın ən böyük taxıl anbarı var və əgər hazırda mövcud olan məhsullar tezliklə götürülməzsə, onları məhv edib torpağa basdıracağıq.”
Dolaşan video görüntülərdə arıq düşmüş fələstinlilərin yorğunluq, ürəkbulanma və huşunu itirmə kimi əlamətlərlə əziyyət çəkdiyi görünür. Ümumdünya Ərzaq Proqramı (WFP) bildirir ki, Qəzza əhalisinin üçdə biri bir neçə gün ərzində heç bir qida qəbul etməyib.
2 mart tarixindən bəri İsrail keçid məntəqələrini bağlayıb və atəşkəs və əsir mübadiləsi ilə bağlı danışıqları tərk edib, nəticədə yüzlərlə yardım yük maşını Qəzza sərhədlərinin kənarında ilişib qalıb.
Bununla belə, quru yolu tamamilə bağlamasına baxmayaraq, Təl-Əviv məhdud sayda xarici ölkələrə havadan yardım atımlarına icazə verib – bu addımı Həmas tərəfindən idarə olunan Qəzza Hökumətinin Media Ofisinin direktoru İsmayıl əl-Savabta 25 iyul tarixində “nümayiş” adlandıraraq pisləyib və aclıq problemini həll etməyə yönəlmədiyini bildirib.
“Ovqat nümayişlərinə ehtiyac yoxdur,” – deyə o, Reuters-ə bildirib. “Qəzza zolağına açıq humanitar dəhliz və sabit gündəlik yardım yük maşınlarının axını lazımdır.”
UNRWA X platformasında paylaşdığı məlumatda bildirib ki, “Qəzza əhalisinin tamamını üç aydan artıq müddət ərzində doyurmaq üçün kifayət qədər ərzaq ehtiyatı – o cümlədən Misirin Əl-Əriş şəhərində yerləşən bu anbar da daxil olmaqla – saxlanılır və girişə icazə gözləyir.”
ABŞ və İsrail tərəfindən dəstəklənən Qəzza Humanitar Fondu (GHF) paylama məntəqələrində yardım almağa çalışan 1,000-dən çox fələstinli öldürülüb. Əsgərlərin öz ifadələrinə görə, bu məntəqələrdə İsrail əsgərləri və xarici muzdlular izdihamı dağıtmaq üçün davamlı olaraq canlı güllə istifadə edir və çox vaxt onlara heç bir təhlükə yaratmayan mülki şəxsləri birbaşa hədəf alırlar.
21 iyul tarixində İsrailin bir çox müttəfiqləri – Böyük Britaniya, Fransa, İtaliya, Kanada və Yaponiya da daxil olmaqla 20-dən çox ölkə – Qəzzadakı soyqırımın dərhal dayandırılması çağırışı edib və İsrailin 170-dən çox beynəlxalq QHT, o cümlədən Oxfam, Save the Children, Amnesty International və Sərhədsiz Həkimlər təşkilatları tərəfindən pislənən yardım modelini sərt tənqid ediblər.