Müqavimət hərəkatı İsrailin yaratdığı aclığı yüngülləşdirmək üçün yardım yük maşınlarının Qəzzaya daxil olmasına imkan verəcək humanitar dəhlizin açılmasını tələb edir
Yüksək rütbəli Həmas rəsmisi 25 iyulda İsrailin xarici ölkələrin Qəzza zolağına humanitar yardımın havadan atılmasını bərpa etməsinə dair qərarını pisləyib və bu addımı dərinləşən aclığı yüngülləşdirməkdə az təsiri olan bir “nümayiş” adlandırıb.
“Qəzza zolağına aviaşou lazım deyil,” – deyə Həmas tərəfindən idarə olunan Qəzza Hökumətinin Media Ofisinin direktoru İsmayıl əl-Savabta Reuters-ə açıqlamasında bildirib. “Qəzzaya açıq bir humanitar dəhliz və mühasirəyə alınmış, aclıq çəkən mülki vətəndaşların sağ qalanlarının həyatını xilas etmək üçün gündəlik sabit yardım yük maşınlarının axını lazımdır.”
Onun bu şərhi cümə günü İsrail Ordu Radiosunun bir hərbi rəsmiyə istinadən İsrailin xarici dövlətlərə Qəzzaya yardım paraşütlə atmaq icazəsi verəcəyini bildirməsinin ardından gəlib. İsrail ordusu məsələyə aydınlıq gətirilməsi ilə bağlı sorğulara cavab verməyib.
Bu açıqlama, 2024-cü ildə ABŞ və İsrailin yardımı çatdırmaq üçün havadan atımlar və müvəqqəti dəniz limanından istifadə etmək səylərinin ardınca gəlib – bu planlar geniş şəkildə simvolik və səmərəsiz hesab edilərək tənqid olunmuşdu.
Həmin vaxt BMT-nin xüsusi məruzəçisi Maykl Fakhri havadan atımları “absurd” və “kinayəli” adlandıraraq, onların aclığın qarşısını almaqda az təsir göstərəcəyini və yardım əldə etmək istəyən ümidsiz mülki şəxslər arasında xaosa səbəb olacağını xəbərdar etmişdi.
2024-cü ilin mart ayında, paraşüt düzgün açılmadığı üçün bir yardım yükü şimal Qəzzada izdihamın üstünə düşdükdən sonra azı beş fələstinli həlak olmuş və bir neçə nəfər yaralanmışdı.
Havadan yardım atımları və dəniz limanı İsrailin embarqosu və bombardmanı altında Qəzzaya yardımın əsas təminatçısı olan UNRWA-nı ləğv edib əvəzləmək üçün bəhanə kimi istifadə olunub.
Beynəlxalq yardım təşəbbüslərinə baxmayaraq, 2023-cü ilin oktyabrında İsrailin soyqırımı xarakterli hərbi kampaniyasına başlamasından sonra Qəzzadakı humanitar vəziyyət pisləşməkdə davam edir.
İsrailin bombardmanı və sərt blokadası Qəzzanın infrastrukturunu çökdürüb, təchizat zəncirlərini məhv edib və sağlamlıq mütəxəssislərinin dediyinə görə, indi ərazidə demək olar ki, hər bir sakini əhatə edən aclıq böhranına səbəb olub.
24 iyul tarixində The New York Times xəbər verib ki, aclıq sürətlə yayılır. “İndi Qəzzada aclıq dairəsindən kənarda olan heç kim yoxdur, hətta mən özüm də,” – deyə Xan Yunisdə yerləşən Nasser Xəstəxanasının uşaq şöbəsinin rəhbəri doktor Əhməd əl-Farra bildirib.
O, heç bir əvvəlcədən xəstəliyi olmayan uşaqların aclıqdan necə öldüyünü təsvir edib. Onların arasında 11 aylıq Siwar Barbaq da var, o cəmi doqquz funt (təxminən 4 kq) çəkiyə malikdir – bu, onun yaşına uyğun çəkidən yarıbayarı azdır.
Bu həftə Ümumdünya Ərzaq Proqramı (WFP) xəbərdarlıq edib ki, Qəzzada “yeni və təəccüblü səviyyədə ümidsizlik” hökm sürür, əhalinin üçdə biri bir neçə gün ərzində heç bir yemək əldə edə bilmir. Həkimlər və yardım təşkilatları, xüsusilə uşaqlar arasında, qidalanma çatışmazlığı səbəbindən ölüm hallarının artdığını bildirirlər.
Qəzza Səhiyyə Nazirliyinə görə, son 24 saatda aclıqdan 9 nəfər ölüb. Bununla da bölgədə aclıq və qidalanma çatışmazlığından ölənlərin ümumi sayı 122-yə çatıb – onların 83-ü uşaqdır.
İnsan hüquqları üzrə ekspertlər, o cümlədən Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin (ICC) rəsmiləri İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahu da daxil olmaqla İsrailli liderləri aclığı müharibə silahı kimi qəsdən istifadə etməkdə ittiham ediblər. Bu, Qəzzanın 2,1 milyon əhalisini zorla köçürmək və bölgəni yəhudi məskunlaşması üçün açmaq məqsədi daşıyan daha geniş strategiyanın bir hissəsi kimi göstərilir.