Braziliya Qəzzada və işğal altındakı İordan çayının qərb sahilində İsrailin törətdiyi vəhşilikləri pisləyərək aclıqdan silah kimi istifadəni vurğulayır və beynəlxalq məsuliyyət tələb edir.
Braziliya Xarici İşlər Nazirliyi 24 iyul tarixində bəyan edib ki, ölkə 1948-ci il Soyqırım Konvensiyası çərçivəsində Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsində (ICJ) “Cənubi Afrika–İsrail işi” üzrə rəsmi müdaxilə sənədini təqdim etmənin son mərhələsindədir.
Nazirlik yaydığı açıqlamada İsrailin Qəzza və işğal altındakı İordan çayının qərb sahilindəki hərəkətlərini “təkrarlanan zorakılıq epizodları” və “aclığın müharibə silahı kimi utanmaz istifadəsi” kimi dəyərləndirərək pisləyib.
“Beynəlxalq ictimaiyyət davam edən vəhşiliklər qarşısında hərəkətsiz qala bilməz,” – deyə bəyanatda bildirilir. “Artıq mənəvi qeyri-müəyyənliyə və siyasi susqunluğa yer yoxdur. Cəzasızlıq beynəlxalq hüququ və çoxtərəfli sistemin etibarlılığını sarsıdır.”
Braziliya, bu qərarın “fələstinlilərin soyqırım aktlarına qarşı qorunmaq hüququnun dönməz şəkildə pozulması ehtimalına əsaslandığını” vurğulayıb.
Braziliya Prezidenti Luiz İnasio Lula da Silva son BRICS toplantısında İsrailin Qəzzadakı hərbi kampaniyasını “soyqırım” adlandırmışdı.
Braziliyanın bu addımı, İspaniya, Türkiyə və İrlandiya da daxil olmaqla digər ölkələrin Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsində analoji müdaxilələrindən sonra atılıb. Həmin ölkələr məhkəməni İsrailin 1948-ci il Soyqırım Konvensiyasına dair öhdəliklərini pozduğunu tanımağa çağırırlar.
Braziliya Xarici İşlər Nazirliyi bildirib ki, bu müdaxilə yalnız Qəzza ilə məhdudlaşmayan, həm də İordan çayının qərb sahilini əhatə edən sistematik pozuntulara reaksiyadır.
Yanvar ayından bəri Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi (ICJ) İsraildən soyqırım xarakterli hərəkətlərin qarşısını almağı və humanitar yardıma icazə verməyi tələb edən müvəqqəti tədbirlər qərarları çıxarıb. Lakin humanitar təşkilatlar və BMT rəsmiləri bildirirlər ki, Təl-Əviv bu qərarları yerinə yetirməkdən davamlı şəkildə imtina edir.
Mart ayında İsrail Qəzzaya tam blokada tətbiq edərək bütün yardımları bir neçə ay dayandırdı. Daha sonra ABŞ və İsrailin dəstəklədiyi, lakin ölümcül nəticələrə səbəb olan “Qəzza Humanitar Fondu” (GHF) vasitəsilə məhdud miqdarda yardımların daxil olmasına icazə verildi.
May ayından etibarən, İsrail işğal qüvvələri GHF-nin yardım paylama məntəqələrində yardım növbəsində gözləyən 1,000-dən çox fələstinlini öldürüb. BMT rəsmiləri bu əraziləri “ölüm tələləri” adlandıraraq GHF ilə əməkdaşlıq etməyəcəklərini bildiriblər. İsrailin Qəzzaya girişini qadağan etdiyi beynəlxalq yardım təşkilatlarını GHF əvəz etmişdir.
İsrailin Braziliyadakı səfirliyi Braziliya hökumətinin bəyanatını “Qəzzada baş verənlərin reallığını tam əks etdirməyən sərt ifadələr” kimi qiymətləndirib və bildirib ki, rəsmi Braziliya HƏMAS-ı “tamamilə görməzdən gəlib”.
İsrailin milli yəhudi təşkilatı CONIB Braziliyanı İsraillə olan tarixi tərəfdaşlığı “pozmaqda” ittiham edib və ICJ müdaxiləsini “xarici siyasətimizin ifrat meyllərini göstərən yanlış bir addım” adlandırıb.
Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi hələ İsrailin soyqırım törədib-törətmədiyinə dair yekun qərar verməyib, lakin məhkəmə bildirib ki, İsrailin hərəkətlərinin soyqırım aktı ola biləcəyinə dair inandırıcı əsaslar mövcuddur və bu, Cenevrə Konvensiyası çərçivəsində qiymətləndirilə bilər.
