Böyük Britaniya Xeyriyyə Komissiyasının təsdiqlədiyi ianələr nəticəsində qeyri-qanuni İsrail məskəni Susyada genişləndirilib
18 iyulda “The Guardian” qəzetinin yaydığı məlumata görə, iki Britaniya xeyriyyə təşkilatı Böyük Britaniya xeyriyyə orqanının dəstəyi ilə işğal altındakı İordan çayının qərb sahilində yerləşən qeyri-qanuni İsrail məskəninə milyonlarla funt sterlinq ianə edib.
Qəzetin əldə etdiyi sənədlər göstərir ki, Kasner Xeyriyyə Fondu (KCT) 1983-cü ildə qeyri-qanuni şəkildə salınmış Susya məskənində yerləşən Bney Akiva Yeshiva Orta Məktəbinə 5.7 milyon funt sterlinq (təxminən 8 milyon dollar) ianə edib.
Bu vəsaitlər UK Toremet adlı vasitəçi xeyriyyə qurumu üzərindən çatdırılıb.
İanələr nəticəsində məktəbin büdcəsi əhəmiyyətli dərəcədə artıb, bu da həm şagirdlərin, həm işçilərin, həm də ümumilikdə Susya məskənindəki sakinlərin sayının artmasına səbəb olub.
“Bu məktəb yəqin ki, məskəndəki ən böyük iş yeridir və həmin məskənin mövcudluğunun əsas dayaqlarından birini təşkil edir,” – deyə İsrail məskunlaşma məsələləri üzrə ekspert Dror Etkes “The Guardian”a bildirib.
1986-cı ildə İsrail Xirbet Susya adlı fələstinli kəndi məcburi şəkildə boşaldıb və bu ərazini guya arxeoloji zona elan edərək orada məskəni inşa edib.
Hələ də həmin ərazidə yaşayan fələstinlilər israilli məskunlaşanlar tərəfindən hücuma məruz qalır və zorla köçürülür, çünki məskənin genişləndirilməsi davam edir.
“İngiltərə vətəndaşlarının işğal altındakı torpaqlarda qeyri-qanuni məskunlaşmanı maliyyələşdirməsi dəhşətvericidir – daha da dəhşətlisi odur ki, bu, bizim – vergiödəyicilərin hesabına baş verir,” – deyə keçmiş Mühafizəkarlar Partiyasının sədri Sayeeda Warsi bildirib. “Əminəm ki, Vestminsterdəki həmkarlarımın böyük əksəriyyəti də Xeyriyyə Komissiyasının bu ianələrə yaşıl işıq yandırmasına mənim qədər hiddətlənəcək.”
Leyborist deputat Endi Makdonald Böyük Britaniya vəsaitlərinin qeyri-qanuni məskunlaşmanı dəstəkləməsinə qadağa qoyulması çağırışı ilə çıxış edib.
Sözügedən ianələr 2017–2021-ci illər arasında həyata keçirilib. 2022-ci ildə bu məsələ ilə bağlı bir hüquq firması tərəfindən əlaqə saxlanıldıqda, Böyük Britaniya Xeyriyyə Komissiyası məsələnin onların tənzimləmə səlahiyyətlərinə daxil olmadığını bildirib.
Komissiyanın sözçüsü “The Guardian”a bildirib: “Bunun olduqca mübahisəli məsələ olduğunu bilirik və bu barədə fərqli düşüncələr var. Komissiya yalnız hüquqi çərçivəmiz daxilində fəaliyyət göstərə bilər və bir xeyriyyə qurumunun işğal altındakı Fələstin ərazilərində fəaliyyət göstərməsi özü-özlüyündə nə cinayət sayılır, nə də xeyriyyə qanunlarını pozur.”
İsrail, Baş nazir Benyamin Netanyahunun 2022-ci ilin sonunda hakimiyyətə gəlməsindən sonra işğal altındakı Qərb Sahilində qeyri-qanuni yaşayış məntəqələrini əhəmiyyətli dərəcədə genişləndirib.
Bu ilin may ayında İsrail işğal altındakı Qərb Sahilində 22 yeni məskənin salınmasına icazə verib.
Britaniya xeyriyyə fondlarının Qərb Sahilində işğal siyasətinə dəstək verməsi xəbəri, Kanadada yerləşən İsrail tərəfdarı xeyriyyə təşkilatı **Yəhudi Milli Fondu (JNF)**nun 57 ildən sonra fəaliyyətinin dayandırılmasına dair məhkəmə qərarından bir neçə həftə sonra yayılıb.
JNF İsrailin hərbi infrastrukturunu maliyyələşdirib və fələstinlilərin zorla köçürülməsinə maddi dəstək verib.
Britaniya və Kanada bu ilin may ayında – Qəzzada “Gideonun Arabaları Əməliyyatı” başladıqdan sonra – xəbərdarlıq etmişdilər ki, İsrail fələstinlilərə qarşı soyqırımı hücumlarını davam etdirərsə, tədbir görəcəklər.
Ötən ay Britaniyanın, Qəzzadakı insanlara yardımın qarşısını almağı açıq şəkildə müdafiə edən bəyanatlarına cavab olaraq İsrailin maliyyə naziri Bezalel Smotriç və milli təhlükəsizlik naziri Itamar Ben Qvirə qarşı sanksiyalar tətbiq etməyə qərar verdiyi bildirilmişdi.