Həkimlər inkubatordan asılı olan 22 yeni doğulmuş körpənin həyatı ilə bağlı narahatdır və beynəlxalq müdaxiləyə çağırış edirlər
Qəzzada inkubatorlara ehtiyac duyan fələstinli körpələr həyat uğrunda mübarizə aparırlar – buna səbəb isə İsrailin yardıma və əsas ehtiyac mallarına qarşı tətbiq etdiyi getdikcə sərtləşən blokada fonunda kəskinləşən yanacaq qıtlığıdır.
Artıq bir neçə gündür ki, Qəzza xəstəxanaları və humanitar qurumlar beynəlxalq ictimaiyyətə təcili müraciət edərək yardım çatdırılması üçün yanacaq təminatının bərpa olunmasını tələb edirlər. Çünki yanacaq çatışmazlığı iki milyondan çox fələstinli üçün həyati əhəmiyyət daşıyan xidmətləri iflic vəziyyətinə salıb.
Bir çox səhiyyə müəssisəsi xəbərdarlıq edib ki, İsrail mühasirədə olan bölgəyə yanacaq buraxılışına qadağanı davam etdirdikcə, artıq ağır vəziyyətdə olan səhiyyə sistemi tamamilə dayanma nöqtəsinə çata bilər.
Qəzzanın Əl-Helu Xəstəxanasının uşaq reanimasiya şöbəsinin rəhbəri Məhəmməd Təbacə bildirib ki, müəssisə “generatora 100 faiz bağlıdır”.
Onun şöbəsi 1,5 kiloqramdan az çəkili yeni doğulmuş körpələrin, eləcə də oksigen çatışmazlığı və anadangəlmə qüsurlarla dünyaya gələn körpələrin intensiv müalicəsinə cavabdehdir – bu xəstələr fasiləsiz elektrik təminatı olmadan yaşaya bilmirlər.
“Təxirəsalınmaz yardımlar üçün nəzərdə tutulan palatada böyük bir problemimiz var: fasiləsiz enerji təchizatı (UPS) mövcud deyil. Yanacaq qıtlığı səbəbindən motor hər iki saatdan bir dayanır. O zaman elektrik tamamilə kəsilir,” – deyə o izah edib və əlavə edib ki, xəstəxana hazırda yalnız generatorlarla işləyir.
“Bu, körpələrin həyatını təhlükə altına salır, çünki süni tənəffüs cihazlarını və CPAP sistemlərini yenidən işə salmalıyıq. Bütün bu sistemlər elektrikə bağlıdır. Üç aydır UPS istəyirik, amma Qəzzada batareya tapmaq mümkün deyil,” – deyə Təbacə Middle East Eye saytına bildirib.
Təbacənin sözlərinə görə, hazırda inkubatorlar işlək vəziyyətdə olsa da, şöbə ciddi şəkildə həddən artıq yüklənib: 12 inkubatorda ən azı 22 körpə yerləşdirilib, bu isə 180 faizdən artıq doluluq deməkdir.
Uşaq reanimasiya üzrə mütəxəssis qeyd edir ki, müharibə nəticəsində vaxtından əvvəl doğuş və az çəkili körpələrin sayı kəskin şəkildə artıb.
O izah edib ki, bölgədəki stresli şərait hamilə qadınlar arasında ciddi qidalanma problemlərinə gətirib çıxarıb və bu da vaxtından əvvəl doğuşların sayını artırıb.
“Şöbə oksigen, hava və elektrik təminatında davamlı problemlərlə üzləşir – bunların hamısı birbaşa uşaqların həyatına təsir edir. Son iki ayda biz bu çatışmazlıqlar səbəbindən bir neçə körpəni itirdik,” – deyə o bildirib.
“Ən böyük qorxumuz budur ki, elə bir nöqtəyə çataq ki, şöbə tamamilə elektriksiz qalsın”
– Məhəmməd Təbacə, Əl-Helu Xəstəxanasının uşaq reanimasiya şöbəsinin rəhbəri
“Yanacaq həyati əhəmiyyət daşıyır, çünki elektrik 24 saat ərzində daimi mövcud deyil. Bizdə oksigen generatoru da yoxdur və əvəzinə əllə işləyən oksigen balonlarından istifadə edirik.
Bu isə tibb personalı üçün böyük bir yük yaradır və əlavə çatışmazlıqlara səbəb olur. Əgər balon boşalarsa, bu, körpənin həyatını təhlükəyə ata bilər,” – deyə o əlavə edib.
Əl-Helu Xəstəxanasında çalışan digər pediatr Ziyad əl-Məsri də xəbərdarlıq edib ki, yanacaq qıtlığı səbəbindən baş verən elektrik kəsintiləri süni tənəffüs cihazlarının və müasir monitorinq sistemlərinin fəaliyyətinə mane olur, nəticədə hazırda 22 körpənin həyatı təhlükədədir.
“Bu avadanlıq olmadan uşaqlara qulluq etmək son dərəcə çətin – bəzi hallarda isə mümkünsüz – olur, çünki onların bir çoxu birbaşa ventilyatorlara qoşuludur,” – deyə o bildirib.
Bazar günü yayımlanan birgə bəyanatda Qəzzanın mərkəz və cənub bölgələrinin bələdiyyə orqanları “əsas avadanlıqları işlətmək üçün lazım olan yanacağın tamamilə tükəndiyini” açıqlayaraq bir sıra ictimai xidmətləri dayandırdıqlarını bildiriblər.
Dayandırılan xidmətlərə “su quyularının işlədilməsi, kanalizasiya sistemi, tullantıların toplanması, dağıntıların təmizlənməsi və yolların açılması üçün ağır texnikanın istifadəsi” daxildir.
“İşğalçı rejimin təkrar-təkrar edilən çağırışlara baxmayaraq, yanacağın bölgəyə buraxılmasından imtinası bələdiyyə xidmətlərini tam iflic vəziyyətinə salıb. Yerli orqanlar qeyri-adi çətinliklər altında minimum fəaliyyət səviyyəsini qorumağa çalışsa da, vəziyyət getdikcə daha da pisləşir,” – deyə bəyanatda qeyd olunub.
Əl üsulu müdaxilə və yardımın yoxluğu
Ötən həftə BMT təsdiqlədi ki, İsrail Qəzzaya məhdud miqdarda yanacaq buraxılmasına icazə verib – bu, son dörd ayda ilk belə hadisə idi. Lakin bu 75,000 litrlik tədarük bir günlük tələbatı belə qarşılamaqdan uzaq idi.
Bundan əlavə, İsrail mühasirədə olan bölgəyə həyati əhəmiyyət daşıyan yardımların, o cümlədən qida və tibbi ləvazimatların çatdırılmasını ciddi şəkildə məhdudlaşdırmaqda davam edir.
Təbacə bildirib ki, uşaq reanimasiya şöbəsi oksigen, sıxılmış hava, elektrik enerjisi, körpə südü və uşaq bezi çatışmazlığı ilə üz-üzədir.
“Səhiyyə Nazirliyi əvvəllər hər uşağa gündə səkkiz bez verirdi. İndi isə biz yalnız bir və ya iki bez alırıq – bu da o deməkdir ki, bir uşaq eyni bezlə 24 saat qalmalı olur,” – deyə o bildirib.
“Ən böyük qorxumuz odur ki, şöbə tamamilə elektriksiz qalsın – bu, bizim üçün ən ağır fəlakət olar,” – deyə o əlavə edib.
Əl-Məsri də təcili yardım ehtiyacını bir daha vurğulayaraq bildirib ki, beynəlxalq təşkilatlar, o cümlədən “Sərhədsiz Həkimlər”ə dəfələrlə yanacaqla bağlı müraciət edilsə də, heç bir nəticə əldə olunmayıb.
“Son iki ayda mühasirə yalnız daha da sərtləşib. Son dörd ayda nə yanacaq, nə də körpə südü xəstəxanamıza çatdırılıb.”
Yanacaq böhranı səbəbindən pediatriya bölməsi yeni doğulmuş körpələri yaşatmaq üçün heyəti artırmalı və əllə həyata keçirilən süni tənəffüs metodlarına güvənməli olub – bu isə həkimlərin vurğuladığı kimi, mexaniki ventilyasiyanı əvəz edə bilməz.
“Yanacaq bərpa olunana qədər biz yalnız əl üsulu müdaxiləyə güvənirik – və bu, körpələrin həyatı üzərində dərin təsir buraxır.”