Anneksiya və məcburi köçürülmə qorxusu fonunda Təl-Əviv normallaşma danışıqlarını irəli aparır
Cənubi Suriyadakı yerli mənbələrin məlumatına görə, İsrail qüvvələri Quneytra vilayətində Şərqi Əlhəmar təpəsində yeni baza qurub. Bu barədə 1 iyulda Livanın “Əl-Əxbər” qəzeti yazıb.
Təpə bir neçə ay əvvəl həmin silsilənin qərb tərəfində qurulmuş başqa bir İsrail bazasının yaxınlığında yerləşir.
Yerli tayfa mənbələri “Əl-Əxbər”ə bildiriblər ki, İsrail qüvvələri “oranı əsas əməliyyat mərkəzinə çevirmək üçün sürətlə işləyir”, bu isə sakinlərdə 17 iyunda qoşunların 16 evi dağıtdığı Əl-Həmidiyyədəki dağıntıların təkrar olunacağı qorxusunu yaradıb.
BMT-nin Atəşkəsə Nəzarət üzrə Müşahidə Qüvvələrinin (UNDOF) patrulu on gün sonra yalnız dağıntıya baxış keçirmək üçün gəlib.
İsrail qoşunları həmçinin Bir Əcam yaxınlığında yeni öncü post tikməyə başlayıb və Suriya kəndlərində, o cümlədən Səidə əl-Colan yaxınlığındakı Əbu Mədrah fermasında patrulları intensivləşdirib.
Quneytra tampon zonasında kəndləri birləşdirən yollar dağıdılıb, bu isə İsrailin faktiki sərhəd çəkməyi planlaşdırdığı qorxularını artırıb. İndi sakinlər qaçmaqla işğal altında yaşamaq arasında seçim qarşısında qalıblar.
İşğal cənubi Suriyanın digər bölgələrinə, o cümlədən Hadər və Bərbər dağlarına da yayılıb, BMT qüvvələri isə yalnız passiv müşahidə ilə məhdudlaşıb. Həbsdə olan 22 suriyalının taleyi naməlum olaraq qalır; UNDOF-un yerli rəsmilərə onların azadlığının “genişmiqyaslı sülh danışıqlarından asılı olduğunu” dediyi bildirilir.
İşğalın genişlənməsi İsrail rəsmilərinin Suriyayla normallaşmanı işğal olunmuş əraziləri əlində saxlamaqla açıq şəkildə əlaqələndirdiyi vaxt baş verir. Xarici işlər naziri Gideon Saar 30 iyunda Təl-Əvivin “Suriya (Cəbal əş-Şeyx) Hermon dağından geri çəkilməyəcəyini” bəyan edib.
Bundan əvvəl İsrailin milli təhlükəsizlik müşaviri Tzaxi Hanegbi Dəməşq hökuməti ilə gündəlik danışıqların getdiyini etiraf etmişdi.
Bir gün öncə ABŞ prezidenti Donald Tramp Suriyanın yeni hökumətinin – əvvəllər “Əl-Qaidə”nin Suriya qanadının lideri olmuş Əhməd əş-Şəranın rəhbərliyi altında – “müsbət addımlarını” əsas gətirərək Suriyaya qarşı sanksiyaların çoxunu ləğv edib. Şərtlərə İsraillə normallaşma və fələstinli qrupların qovulması daxil olub.
İsrailin “Kanal 12” telekanalının məlumatına görə, yaxın günlərdə imzalanması gözlənilən İsrail-Suriya təhlükəsizlik razılaşmasına bir neçə əsas bənd daxil olacaq: 1973-cü ilin oktyabr müharibəsindən sonra imzalanmış 1974-cü il ayırma razılaşmasının yenilənməsi, Suriyanın cənubunda İran və Hizbullah fəaliyyətinə qarşı kəşfiyyat koordinasiyası, İsrailin Şeba fermalarının suriyalı kimliyini tanıması və Yarmuk hövzəsinin suları ilə bağlı İordaniya ilə üçtərəfli razılaşma perspektivi.